تأثیر روش های کاربرد کودهای زیستی و سطوح نیتروژن بر رشد و عملکرد تریتیکاله در شرایط رقابت با علف های هرز

به منظور بررسی تأثیر روش های کاربرد کود زیستی در ترکیب با سطوح مختلف نیتروژن بر عملکرد و اجزاء عملکرد تریتیکاله در شرایط رقابت با علف های هرز، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز در سال زراعی 93–92، به صورت کرت های دوبار خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی، مطالعه حضور یا عدم حضور علف های هرز، فاکتور فرعی، سطوح کود نیتروژن در سه سطح (صفر، 90 و 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) و فاکتور فرعی فرعی، روش های کاربرد کود زیستی ازتوباکتر، شامل: (1) تلقیح با بذر (بذرمال)، (2) سرک، (3) بدون بذرمال و سرک (شاهد)، بود. نتایج نشان داد اثر سطوح نیتروژن و روش های کاربرد کود زیستی بر بیشتر صفات اندازه گیری شده، عملکرد و اجزاء عملکرد تریتیکاله معنی دار بود. در این آزمایش کاربرد کود زیستی به روش تلقیحی عملکرد بیولوژیک و دانه را به ترتیب 6 و 9/5 درصد افزایش داد. کاربرد تلقیحی کود زیستی به دلیل ارتباط و نزدیکی بیشتر با سیستم ریشه ای گیاه، کارایی و اثربخشی بالاتری داشت. مقدار نیتروژن خاک بر اثربخشی و فعالیت ریزجانداران کود زیستی موثر بود. به طوری که، کاربرد کود زیستی بدون کاربرد نیتروژن شیمیایی بر محتوای نیتروژن شاخساره تأثیر کمی داشت ولی کاربرد کود زیستی همراه با سطوح نیتروژن تأثیر معنی داری بر این صفت داشت. همچنین به دلیل رقابت خوب تریتیکاله با علف های هرز، علف های هرز اثر معنی داری بر صفات اندازه گیری شده در این آزمایش نداشتند. با افزایش سطح نیتروژن رشد تریتیکاله افزایش یافت و با سایه اندازی بر علف هرز مانع تداخل آن در عملکرد تریتیکاله شد. به طوری که در سطوح پایین نیتروژن با رشد کمتر گیاه زراعی، تنوع گونه ای علف های هرز افزایش یافت. همچنین، اثرمتقابل روش کاربرد کود زیستی و علف هرز بر تعداد سنبله در مترمربع نشان داد کاربرد تلقیحی کود زیستی به دلیل فراهمی بیشتر نیتروژن برای تریتیکاله نسبت به علف های هرز ، می تواند به عنوان یک راهکار کوددهی برای مدیریت بهتر علف های هرز در مزارع تریتیکاله در جنوب ایران مناسب باشد.